CEZARY SZCZEPANIUK
Prolog
Eleganckie sklepy sztokholmskiego centrum handlowego Nordiska Kompaniet wydały się Annie najlepszym miejscem do spędzenia popołudnia. Za kilka godzin szwedzka polityk miała wystąpić w debacie telewizyjnej dotyczącej przyjęcia wspólnej europejskiej waluty przez Szwecję. Tego samego popołudnia, dnia dziesiątego września 2003 roku, sfrustrowany swoimi życiowymi porażkami Szwed Serbskiego pochodzenia, Mijailo po raz kolejny spędzał bezproduktywnie czas, pałętając się bez celu po domach handlowych. Pełen złości, rozczarowania i nienawiści do wszystkich polityków zauważył uśmiechniętą i elegancką minister spraw zagranicznych kraju, który dał schronienie jego matce, gdy rozpadała się Jugosławia. Rozglądając się za odpowiednią garsonką i myśląc o argumentach, których mogłaby użyć podczas debaty, Anna nie zauważyła mężczyzny podbiegającego do niej od tyłu. Serb zadał szwedzkiej minister kilkanaście ciosów myśliwskim nożem w brzuch, klatkę piersiową oraz w ramię, po czym wyrzucił ubranie i narządzie zbrodni. Ukrywał się kilka dni. Ranna polityk została natychmiast przewieziona do szpitala Karolinska, ale niestety zmarła następnego dnia. Serb, po masowych poszukiwaniach na ulicach Sztokholmu został ujęty przez policję po kilku dniach.
Anna Lindh
Jako 12 letnia dziewczyna, Anna protestowała przeciwko wojnie w Wietnamie, zaś w wieku 25 lat ukończyła prawo na Uppsala University. Mając 27 lat została pierwszą kobietą piastującą urząd prezydenta Szwedzkiej Młodzieżowej Ligi Socjaldemokratycznej. Przez kilka lat wykonywała mandat posła w parlamencie szwedzkim, a w 1994 roku objęła tekę ministra środowiska. Pracowała nad europejskim ustawodawstwem zakazującym używania substancji chemicznych oraz strategią UE wobec kwaśnych deszczów. Na początku 2001 roku jej kariera rozwinęła się jeszcze bardziej w związku Szwedzką prezydencją w Radzie Unii Europejskiej. Wraz z Javierem Solaną Lindh pracowała nad rozwiązaniem konfliktu macedońsko-kosowskiego, zasłynęła także zaangażowaniem w głośną sprawę repatriacji dwóch egipskich azylantów, próbując przeciwstawić się CIA i egipskim służbom. Często zabierała głos w obronie praw człowieka, była przeciwna zachodniej inwazji na Irak, krytykowała politykę Ariela Szarona wobec Palestyny.
Fundacja
Jej aktywność w dziedzinie spraw międzynarodowych nie została zapomniana po śmierci. Amerykański think-tank EastWest Institute mianował Annę Lindh pośmiertnie tytułem „Człowieka Roku”, Rada Europejska oraz Parlament Europejski nazwały jej imieniem sale konferencyjne w swoich siedzibach. Harvard University utworzył stypendium Anny Lindh wspierające światowych liderów, a Szwedzka Akademia Obrony nazwała bibliotekę ku jej pamięci.
W 2005 roku w skutek największego rozszerzenia UE na 10 nowych krajów oraz zmiany sytuacji geopolitycznej w najbliższych otoczeniu UE, Komisja Europejska postanowiła utworzyć międzynarodową organizację zajmującą się budowaniem porozumienia międzykulturowego między krajami Starego Kontynentu i Morza Śródziemnego.
W Aleksandrii, starożytnym mieście, kolebce cywilizacji greckiej i rzymskiej, mieście gdzie latarnia z Faros – jeden z siedmiu cudów świata oświetlała drogę zagubionym statkom, w którym powstała pierwsza biblioteka świata ustanowiono nową międzyrządową organizację. Nazwano ją na cześć szwedzkiej polityk – Anna Lindh Foundation.
ALF to międzyrządowa organizacja, której celem jest „zbliżanie społeczeństw obywatelskich i obywateli po obu stronach Morza Śródziemnego oraz promowanie wzajemnego zrozumienia”, jak podaje zapis statutowy instytucji. Głównymi formami aktywności ALF są projekty edukacyjne, kulturowe i medialne realizowane przez ponad 4000 zrzeszonych organizacji. Przewodnim celem działań organizacji jest zwalczanie stereotypów i uprzedzeń, które negatywnie wpływają na współpracę między społeczeństwami obu regionów. ALF publikuje także rekomendacje dla decydentów politycznych w sferze polityki regionu „euro-śródziemnomorskiego”. ALF finansowana jest przez 42 kraje (UE oraz kraje Afryki Północnej, Bliskiego Wschodu – pełną listę krajów członkowskich sieci ALF znaleźć można tutaj) oraz Komisję Europejską. Flagowymi projektami organizacji są: Young Arab Voices oraz The Intercultural Citizenship Handbook. Dyrektorem Anna Lindh Foundation jest obecnie tunezyjski dyplomata Hatem Attalah.
Artykuł jest wstępem do cyklu tekstów pisanych przez autora podczas półrocznego stypendium ALF, które odbywa w Egipcie. Artykuły publikowane są na blogu : https://cezarkos.pl/2016/05/18/telegram-z-delty-nilu-anna-lindh-alf-alexandria/.
Przeczytaj też:
S. Szczepaniuk, On a Persian carpet. The diversity of Iran
A. Malantowicz, Keep the Momentum
P. Wojciechowska, Ukraina z perspektywy górskich szczytów
Seria: Egiptian Testimonies
Cezary Szczepaniuk, – Współpracownik CIM – absolwent stosunków międzynarodowych Wydziału Politologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie oraz podyplomowych Interdyscyplinarnych Studiów Europejskich na specjalizacji „Unia Europejska jako aktor regionalny” w Kolegium Europejskim w Natolinie. Jego zainteresowania obejmują szeroko rozumiane aspekty bezpieczeństwa międzynarodowego, Partnerstwo Wschodnie (Ukraina, Gruzja), NATO oraz Wspólną Politykę Zagraniczna i Bezpieczeństwa UE. Cezary Szczepaniuk graduated from University of Maria Curie-Skłodowska in Lublin, Poland with Master degree in international relations and from College of Europe European Interdisciplinary Studies with “EU as a regional actor” specialization. His interests vary from international security, Eastern Partnership, Ukrainian geopolitics and French security to defence policy. He took part as an international observer in the Election Observation Mission during presidential elections in Georgia on October 27, 2013.