MARZENA CZERNICKA
Na dzień 26 maja 2021 r. łączna liczba podanych dawek szczepionek przeciwko Covid-19 w Bułgarii wynosiła 1,3 mln., z czego 526 tys. stanowiły osoby w pełni zaszczepione (7,5% populacji). Jedną dawką zaszczepionych jest ponad 777 tys. Bułgarów, tj. 11,1% populacji. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) informuje, że od początku pandemii (styczeń 2020) do końca maja 2021 r. w Bułgarii potwierdzono ponad 417 tys. zachorowań na COVID-19, z czego ponad 17 tys. zakończyło się zgonem osoby zarażonej.
Sytuacja pandemiczna w Bułgarii daleka jest od stabilnej, gdyż proces szczepień nie przebiega w tym kraju zbyt sprawnie. Dane z końca maja pokazują, że w Europie liderem wśród szczepień jest Malta, następnie Wielka Brytania i Węgry. Bułgaria zajmuje ostatnią, niechlubną pozycję w tym rankingu. O bardzo trudnej sytuacji epidemicznej w Bułgarii świadczy fakt, że do końca maja przedłużony był nadzwyczajny stan epidemiczny oraz restrykcje z nim związane. Wynika to z faktu, że jeszcze pod koniec kwietnia 2021 r. dzienna liczba zakażeń dochodziła do ok. 2000 nowych przypadków na dobę. Jeśli chodzi o liczbę zgonów to Bułgaria również zajmuje niechlubne, drugie miejsce wśród państw UE. W ostatnich dniach Rada Ministrów Republiki Bułgarii na czele z premierem rządu tymczasowego Stefanem Janewem przyjęła decyzję, na podstawie której przedłużono okres obowiązywania stanu epidemicznego w kraju o kolejny miesiąc, tj. od 1 czerwca do 31 lipca br.
W przypadku Bułgarii inaczej niż w Polsce seniorzy nie zostali zaszczepieni w pierwszej kolejności. Zgodnie z harmonogramem szczepień, który bułgarskie władze przedstawiły w grudniu 2020 r., seniorzy stanowili trzecią grupę osób, którym najszybciej miała być podana szczepionka (bezpośrednio po personelu medycznym i policji). Jednak już w lutym harmonogram uległ zmianie i rozpoczęły się tzw. szczepienia korporacyjne. Szczepionki zostały rozdystrybuowane do różnych grup pracowniczych, w tym pracowników administracji państwowej. W rezultacie szczepienia osób starszych rozpoczęły się z opóźnieniem dopiero w kwietniu. Jak poinformował w połowie maja nowy minister zdrowia Bułgarii Stojczo Kacarow rozpoczęte niedawno szczepienia seniorów postępują zdecydowanie za wolno. W związku z tym od połowy maja powszechne centra szczepień oraz lekarze rodzinni mają obowiązek szczepić seniorów w pierwszej kolejności. Cztery dni w tygodniu szczepione będą jedynie osoby powyżej 60 roku życia oraz mające poważne schorzenia, a trzy dni w tygodniu wszyscy pozostali chętni. Swoją decyzję o przyspieszeniu procesu szczepień osób starszych minister Kacarow argumentuje wysokim odsetkiem zgonów w tej grupie wiekowej.
W Bułgarii dostępne są szczepionki firm BioNTech/Pfizer, Moderna, AstraZeneca i Johnson&Johnson. Jednak (podobnie jak w innych krajach) zmalało zainteresowanie szczepieniami preparatem firmy AstraZeneca, ze względu na przypadki zakrzepicy i zgonów po podaniu szczepionki tej firmy. Problemy ze sprawnym przebiegiem procesu szczepień w tym kraju powodują również opóźnienia w dostawach preparatu przez koncern AstraZeneca. W związku z tym unijni przywódcy podjęli decyzję o konieczności rozdystrybuowania części szczepionek przeznaczonych dla niektórych państw, do tych państw UE, które zmagają się z brakiem szczepionek i w których proces szczepień przebiega najwolniej. W ten sposób w ramach funduszu solidarnościowego UE pięć państw członkowskich: Bułgaria, Chorwacja, Estonia, Łotwa i Słowacja otrzymają w ramach pożyczki od 19 państw UE łącznie 10 mln szczepionek firmy Pfizer/BioNTech. Szczepionki te mają zostać w późniejszym terminie zwrócone.
Od 1 maja obowiązują również nowe warunki wjazdu na terytorium Bułgarii. Tym samym otwiera się ona na branżę turystyczną. Od 1 maja ruszyły też szczepienia osób pracujących w turystyce. Zgodnie z rozporządzeniem z końca kwietnia (29.04.2021), nr RD-01-278/29.04.2021 bułgarski minister zdrowia określił tymczasowe zasady wjazdu do Bułgarii, które mają obowiązywać przez cały maj, a 18 maja wydał on również rozporządzenie nr 75-01-17/18.05.2021 г, zgodnie z którym dzieci w wieku do lat 5 przy wjeździe do Bułgarii nie muszą posiadać negatywnego wyniku testu PCR lub testu antygenowego na koronawirusa. Zgodnie z nowymi wytycznymi, wjazd do Bułgarii jest możliwy pod warunkiem okazania dokumentu/certyfikatu potwierdzającego zakończenie pełnego cyklu szczepienia przeciwko COVID-19, przy czym musi upłynąć 14 dni od daty podania ostatniej dawki szczepionki. Certyfikat potwierdzający zakończony cykl szczepień musi zawierać niezbędne dane osoby podróżującej, jak również m.in. konkretne daty podania szczepionek, ich nazwę handlową, producenta i numer serii oraz odpowiednie informacje dotyczącego organu wydającego owe zaświadczenie. W przypadku osób, które przeszły zakażenie koronawirusem konieczne jest okazanie dokumentu potwierdzającego przebyte zakażenie. Dokument musi zawierać niezbędne dane osoby podróżującej, a także odpowiednie dane medyczne i dane placówki medycznej, dzięki którym możliwe będzie potwierdzenie przebycia choroby. Dokument ten musi być wystawiony w terminie od 15 do 180 dni od daty pozytywnego wyniku testu na koronawirusa. Do Bułgarii można również wjechać okazując dokument potwierdzający negatywny wynik testu PCR na koronwirusa, który będzie przeprowadzony do 72 godzin przed wjazdem na teren kraju lub okazując negatywny wynik testu antygenowego. W przypadku szybkiego testu antygenowego na COVID-19 wystarczy, aby był on aktualny do 48 godzin przed przybyciem do Bułgarii. Dokument również musi zawierać podstawowe dane osoby podróżującej oraz informacje medyczne umożliwiające interpretację wyniku testu.
Bułgarski rząd ma nadzieję, że przedłużenie obowiązywania stanu epidemicznego do końca lipca br., jak również przestrzeganie przez obywateli reżimu sanitarnego przyczyni się w najbliższym czasie do opanowania pandemii koronawirusa w kraju.
Warto zaznaczyć, że Bułgaria od wielu lat zmaga się z licznymi problemami społeczno-gospodarczymi, np. wysokim bezrobociem, niewydolnym systemem zdrowotnym, czy korupcją. Zmaga się również z wyjątkową niestabilnością polityczną, czego przykładem są częste zmiany rządów. Na obecne od wielu lat problemy nałożyły się trudności wynikające z pandemii. Epidemia koronawirusa mocno daje się Bułgarom we znaki i znacząco wyostrzyła istniejące już problemy. Z tego powodu jest też szczególnie ciężka do opanowania.
Marzena Czernicka – Doktor nauk społecznych w zakresie nauk o polityce. Absolwentka politologii na Uniwersytecie Warszawskim. Stypendystka programu LLP Erasmus na Uniwersytecie Sofijskim w Sofii (Bułgaria). Absolwentka studiów kulturoznawczych ze specjalnością bułgarystyka na Uniwersytecie Warszawskim. Pracuje w Instytucie Studiów Politycznych PAN. Od lat zajmuje się analizą bułgarskiej sceny politycznej i życia społeczno-gospodarczego Bułgarów.
Zdjęcie użyte w nagłówku: Daniel Schludi on Unsplash i flaga bułgarii (public domain, Wikimedia Commons)
Przeczytaj też:
M. Mietelski, Bułgaria wybrała „parlament rozczarowanego wyborcy”
M. Mietelski, Szczepienia przeciwko COVID-19: Węgry
P. Wojciechowska, Szczepienia przeciwko COVID-19: Włochy
P. Wojciechowska, Szczepienia przeciwko COVID-19: Hiszpania
A. Biernacka-Rygiel, Szczepienia przeciwko COVID-19: Grecja i Cypr
J. Graca, Szczepienia przeciwko COVID-19: Wielka Brytania
Pozostałe artykuły z serii Szczepienia przeciwko COVID-19
