ANNA BIERNACKA RYGIEL
Grecja
Rządowe źródła wskazują, że do 21 kwietnia 2021 r. ok. 7,8% populacji Grecji zostało zaszczepionych dwiema dawkami szczepionki przeciwko COVID-19, a ok 18% społeczeństwa otrzymało przynajmniej jedną dawkę[1]. W sumie w okresie od grudnia 2020 r. do 21 kwietnia 2021 r. podano ok 2,7 miliona dawek szczepionki.
Naukowcy greccy przewidują, że proces szczepień pozytywnie wpłynie na spadek zgonów spowodowanych COVID-19. Warto jednak zaznaczyć, że w trzeciej fali pandemii śmiertelność w Grecji już jest niższa niż podczas 2 fali (40% mniej zgonów).
Grecki program szczepień
W Grecji dostępnymi szczepionkami są Pfizer/BioNTech, Moderna, Johnson&Johnson oraz AstraZeneca. Warto podkreślić, że podczas gdy kilka państw europejskich wstrzymało w marcu dystrybucję szczepionki AstraZeneca w związku z medialnymi doniesieniami o podejrzeniach zaistnienia związku pomiędzy podaniem szczepionki a wywoływaniem zakrzepicy, grecki rząd nie zdecydował się na podjęcie takiej decyzji.
W Grecji można zapisać się na szczepienia (wyrazić chęć szczepienia) za pomocą kilku platform i form kontaktu, przede wszystkim poprzez:
- zgłoszenie się w lokalnej aptece, która pomoże przejść przez proces rejestracji;
- w Centrum spraw obywatelskich (KEP), gdzie dokonują rejestracji w imieniu danego obywatela;
- poprzez wysłanie SMSa na numer 13034 (po wcześniejszym otrzymaniu recepty potwierdzającej konieczność szczepienia);
- poprzez rejestrację na rządowej platformie emvolio.gov.gr .
Program szczepień w Grecji podzielony został na kilka etapów i obejmuje poszczególne grupy osób (podział zbliżony do tego obowiązującego w Polsce). Do pierwszej grupy zaliczono osoby starsze i personel medyczny, do kolejnych nauczycieli i osoby przewlekle chore, do kolejnych pozostałe osoby. Zapisy na szczepienia są jednak uruchamiane dla większych grup np. 55-59 lat oraz 18-59 z chorobami przewlekłymi. W związku ze zbliżającym się sezonem wakacyjnym grecki rząd zapowiada również przyspieszone szczepienia dla pracowników branży turystycznej.
Paszporty szczepionkowe
Mając na uwadze nadchodzący sezon wakacyjny i duże znaczenie sektora turystyki dla gospodarki kraju, grecki rząd współpracuje z państwami spoza UE, by wprowadzić dwustronne porozumienia dotyczące tzw. „paszportu szczepionkowego”. Celem takich porozumień miałoby być ułatwienie obywatelom tych państw przyjazd do Grecji na wakacje. Warto podkreślić, że greckie władze należą do propagatorów „paszportów szczepionkowych” również na arenie europejskiej. Do ich wprowadzenia nawoływały swoich europejskich partnerów już w styczniu bieżącego roku. Swoim obywatelom zaszczepionym dwiema dawkami wystawiają natomiast specjalne certyfikaty szczepień.
Cypr
Do 21 kwietnia 2021 r. ok 18% społeczeństwa otrzymało przynajmniej jedną dawkę szczepionki, a ok. 6,7% populacji Cypru zostało już w pełni zaszczepionych dwiema dawkami. W sumie do 15 kwietnia wydano 200 000 dawek szczepionki.
Na Cyprze grupy szczepień kształtują się według wieku. Najpierw szczepione są najstarsze osoby, a następnie uruchamiana jest możliwość rejestracji dla kolejnych roczników. Jak w całej Unii Europejskiej, priorytet mają obywatele powyżej 60 roku życia. Dla tej grupy nadaje się czasowe priorytety na wykonanie szczepionek. Choć w połowie kwietnia uruchomiono już zapisy dla ludzi w wieku 53-54 lat, a do początku maja pierwszą dawkę szczepionki powinny otrzymać wszystkie osoby powyżej 45 roku życia, które wyrażą chęć zaszczepienia się.
Na Cyprze można zarejestrować się na szczepienie przeciwko COVID-19 poprzez umówienie spotkania za pośrednictwem platformy GESY. Platforma obsługiwana jest przez cypryjskie ministerstwo ds. zdrowia, a informacje na niej zawarte dostępne są również w języku angielskim. Dzięki temu każdy mieszkaniec Cypru może uzyskać informację o szczepieniach, czy zaleceniach, aby zminimalizować ryzyko zarażenia koronawirusem.
Warto podkreślić, że mieszkańcy Cypru objęci są obowiązkowym programem testów na obecność COVID-19. Są oni zobligowani do wykonywania testów mniej więcej raz na tydzień lub raz na dwa tygodnie.[2]
Rodzaje szczepionek
Na Cyprze używa się szczepionek trzech producentów: Pfizer/BioNTech, Moderna oraz AstraZeneca. W marcu br., w związku z doniesieniami medialnymi dotyczącymi rzadkich przypadków powstawania zakrzepicy po podaniu preparatu AstraZeneca, władze Cypru zawiesiły czasowo jej podawanie. Warto jednak podkreślić, że obecnie szczepionka tej firmy jest ponownie w użyciu. Co więcej, ministerstwo zdrowia w celu przyspieszenia programu szczepień zwróciło się do przychodni zrzeszających lekarzy pierwszego kontaktu (Personal doctors) z prośbą o przyłączenie się do programu szczepień z wykorzystaniem właśnie preparatu AstraZeneca (ze względu na względną łatwość przechowywania i transportu). Według zaleceń ministerstwa, powinna być ona podawana jednak jedynie pacjentom powyżej 30 roku życia.
Szczepienia a turystyka
Cypr otworzył się na turystów z zagranicy 1 marca br. Wciąż obowiązują jednak obostrzenia (obowiązkowe testy, kwarantanna itp.), nakładane w zależności od kraju wylotu. Co więcej, osoby planujące przylot na Cypr powinny wystąpić o „Cyprus Flight Pass” za pomocą specjalnej strony internetowej, poprzez którą wypełnia się specjalny formularz i deklarację oraz załącza niezbędne dokumenty i zaświadczenia.
W związku ze zbliżającym się sezonem turystycznym podjęto jednak decyzję o wprowadzeniu pewnych ułatwień w podróżowaniu. Osoby zaszczepione (posiadające certyfikat szczepień wydany przez zatwierdzone państwa, obecnie są to Cypr i Izrael) będą mogły przylecieć na terytorium kraju bez konieczności okazania negatywnego wyniku testu na COVID-19 i bez konieczności odbycia kwarantanny, niezależnie od kraju pochodzenia i kraju wylotu. Niemniej jednak dotyczy to tylko szczepionek honorowanych w Unii Europejskiej i to z uwzględnieniem daty szczepienia (czyli po tzw. okresie, w którym nabywa się odporność). W najbliższym czasie (prawdopodobnie w maju) rozważa się też wprowadzenie ułatwień w podróżowaniu dla zaszczepionych turystów z Wielkiej Brytanii.
[1] Dzienne statystyki osób, które przyjęły pierwszą i drugą dawkę szczepionek podawane są na rządowej stronie ze statystykami: https://www.data.gov.gr;
[2] Rozmowy prywatne z mieszkańcami Cypru
Zdjęcie użyte w nagłówku: Daniel Schludi on Unsplash
Wykres: public domain (strona rządowa Grecji)
Grafika: public domain (strona rządowa Cypru)
Przeczytaj też:
J. Graca, Szczepienia przeciwko COVID-19: Wielka Brytania
P. Wojciechowska, Szczepienia przeciwko COVID-19: Włochy
